Το μαύρο κύμινο είναι ένα παραδοσιακό βότανο, του οποίου οι σπόροι χρησιμοποιούνται εκτεταμένα εδώ και χιλιάδες χρόνια, κυρίως ως θεραπευτικό φάρμακο για πλήθος ασθενειών, αλλά και ως αρωματικό καρύκευμα στα φαγητά. Καλλιεργείται σε διάφορες χώρες του κόσμου, γι’ αυτό και συναντάται με πολλά ονόματα.
Στην Κύπρο π.χ. ο σπόρος αυτός είναι γνωστός με το όνομα μαυρόκοκκος, στην Ελλάδα ως μαυροσήσαμο ή μαυροκούκι, στην Ευρώπη και γενικά στην Δύση ως σπόρος μαύρου κύμινου ή μαύρος σπόρος (Blackseed), στην Ινδία ως καλό G κι άλλα. Στη μέση Ανατολή είναι επίσης γνωστό ως ευλογημένο σπέρμα.
Σπόροι αυτοί έχουν παρόμοιο μέγεθος με το Σισάμη και η επιστημονική ονομασία του φυτού από το οποίο παράγονται είναι nigella sativa.
To έλαιο μαύρου κύμινου προέρχεται από το αιγυπτιακό φυτό Nigella Sativa που ανήκει στην οικογένεια Ranunculaceae και χρησιμοποιείται παραδοσιακά σαν θεραπευτικό στην Ανατολή και στην Αγιουβέρδα.
Οι σπόροι του αλλά κυρίως το λάδι που εξάγεται από τους σπόρους αυτούς, χρησιμοποιούνται για πάνω από 2000 χρόνια, από εκατομμύρια ανθρώπους στην Ασία, την Μέση Ανατολή, την Αφρική και μέρος της Ευρώπης, για να διατηρήσουν και να βελτιώσουν την υγεία τους.
Το έλαιο μαύρου κύμινου χρησιμοποιούσαν για την αντιμετώπιση πολλών συμπτωμάτων του αναπνευστικού συστήματος, για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, για την ομαλή κυκλοφορία του αίματος, των νεφρών, του ήπατος και για πολλές άλλες παθήσεις και το ονόμαζαν «πανάκεια», όνομα που αρχαίοι Έλληνες έδιναν σε όλα τα φάρμακα και βότανα που πίστευαν ότι θεραπεύουν πολλές από τις ασθένειες.
Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα στον τάφο του Φαραώ Τουταγχαμών βρέθηκε ένα φιαλίδιο με μαύρο κύμινο! Επίσης, η βασίλισσα Νεφερτίτη χρησιμοποιούσε καθημερινά το λάδι από μαύρο κύμινο, προκειμένου να περιποιείται την επιδερμίδα της.
Ο Ιπποκράτης ο πατέρας της ιατρικής το θεωρούσε ως πολύτιμο φάρμακο για ηπατικές και πεπτικές δυσλειτουργίες.
Το μαύρο κύμινο χρησιμοποιήθηκε από τον Έλληνα γιατρό, φαρμακολόγο και βοτανολόγο, Διοσκουρίδη, στο πασίγνωστο πεντάτομο φαρμακολογικό του έργο με τίτλο «περί ύλης ιατρικής».
Ο Διοσκουρίδης θεράπευε τον πονοκέφαλο, τον πονόδοντο και τα παράσιτα των εντέρων με το μαύρο κύμινο.
Στην Δύση, το λάδι από μαύρο κύμινο χρησιμοποιούσαν οι γιατροί για να θεραπεύουν τον ίκτερο, τα ουρολογικά προβλήματα, την δυσεντερία και τις ασθένειες των πνευμόνων μεταξύ άλλων.
Στη σύγχρονη ιατρική χρησιμοποιείται και για την μείωση του σακχάρου στο αίμα, για την αντιβακτηριακή και αντιμυκητιασική του δράση, αλλά και για την περιποίηση του δέρματος. Από μελέτες έχει βρεθεί ότι έχει αντιμικροβιακές, αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις, και ανοσοδιεγερτικές δράσεις. Ακόμα, διάφοροι επιστήμονες σε εργαστήρια έρευνας του καρκίνου, αναφέρουν ότι το λάδι που εξάγεται από το μαύρο κύμινο διεγείρει τον μυελό των οστών και αυξάνει τα επίπεδα αντισωμάτων του οργανισμού. Προσθέτουν επίσης ότι αυξάνει την παραγωγή πρωτεϊνών ιντερφερόνης, προστατεύει τα υγιή κύτταρα από την καταστροφική επίδραση των ιών, καταστρέφει τα κύτταρα που σχηματίζουν όγκους και αυξάνει τα αντισώματα που παράγουν τα Β – λεμφοκύτταρα (κατηγορία λευκών αιμοσφαιρίων υπευθύνων για την άμυνα του οργανισμού).
Παρουσιάζει την μεγαλύτερη κλινική αποτελεσματικότητα ανάμεσα σε όλα τα συμπληρώματα διατροφής.
Το μαύρο κύμινο περιέχει πολλά ενεργά συστατικά ευεργετικά για την υγεία όπως η θυμοκινόνη, η καρβακρόλη, η θυμόλη αλλά και πολλές αντιοξειδωτικές φαινόλες και τερπενοειδή. Οι σπόροι του περιέχουν πρωτεΐνες, ωφέλιμα λιπαρά οξέα, υδατάνθρακες και φυτικές ίνες, ενώ είναι μια πλούσια πηγή βιταμίνης Α, χαλκού, φωσφόρου, ψευδαργύρου και σιδήρου. Το πολυακόρεστο ωμέγα 6 λινολενικό και το μονοακόρεστο ελαϊκό οξύ είναι τα λιπαρά οξέα με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα στο έλαιο του μαύρου κύμινου. Επίσης περιέχει φυτικές στερόλες όπως η στιγμαστερόλη και η ασιτοστερόλη.
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε ισχυρά αντιοξειδωτικά, προστατεύει τις μεμβράνες των κυττάρων από τη δράση των βλαπτικών ελευθέρων ριζών και επιπλέον αυξάνει τη δράση της γλουταθειόνης που προστατεύει τους ιστούς από τη γήρανση.
Διατηρεί την υγεία και την καλή λειτουργία του οργανισμού.
Επίσης, ο συνδυασμός μαύρου κύμινου και άλφα λιποϊκού οξέος, βελτιώνει το μεταβολισμό της γλυκόζης και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα σε άτομα που βρίσκονται σε προ-διαβητικό στάδιο. Επίσης μειώνει ήπια τη χοληστερόλη.
Μερικές από τις πιο σημαντικές δράσεις του ελαίου του μαύρου κύμινου είναι η αντιφλεγμονώδης, η παυσίπονη και η αντι-αλλεργική δράση.
Είναι ιδιαίτερα βοηθητικό σε περιπτώσεις αλλεργικής ρινίτιδας, αλλά και για τη μείωση του πόνου και της φλεγμονής στην αρθρίτιδα.
Επίσης, μειώνει τη φλεγμονή στο σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου και στην ελκώδη κολίτιδα. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η λήψη μαύρου κύμινου έχει αντισπασμωδική δράση σε περιπτώσεις βρογχίτιδας και άσθματος. Μειώνει τον βήχα και τον βρογχοσπασμό.
Εξωτερικά το έλαιο μαύρου κύμινου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την περιποίηση του ευαίσθητου και ξηρού δέρματος αλλά και για το τριχωτό του κεφαλιού, και δρα κατά του κνησμού και της απολέπισης.
Οι σπόροι του μαύρου κύμινου μπορούν να καταναλώνονται καθημερινά στη διατροφή σε σαλάτες και αρτοσκευάσματα.
Αυτό το παραδοσιακό βότανο θεωρείται «ευλογημένος σπόρος», γιατί από τις απαρχές της ζωής του ανθρώπου μπορεί να θεραπεύσει τα πάντα εκτός από τον ίδιο τον θάνατο. Αξίζει να τον ανακαλύψουμε γιατί εκτός του ότι προάγει την υγεία μας, γενικότερα συμβάλλει και στην ευεξία του οργανισμού μας.
Πηγές: healthline.com
ncbi.nlm.nih.gov
Επιμέλεια: Ιφιγένεια Τσαντίλη
Δημοσιογράφος- Επικοινωνιολόγος M.Sc.
